Էջ 3, 11-ից
2. ՕՐԻՆԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ՀԱՍՏԱՏՈՒՄ, ՊԱՅՔԱՐ ԿՈՌՈՒՊՑԻԱՅԻ ԴԵՄ ԵՎ ՀԱՆՑԱՎՈՐՈՒԹՅԱՆ ՆՎԱԶԵՑՈՒՄ
Մենք ցանկանում ենք այնպես անել, որ Հայաստանում գողանալը, կաշառք ստանալն ու տալը լինեն ամոթալի ու վտանգավոր, ոչ թե հեշտ ու պատվաբեր, ինչպես որ եղել է մինչեւ 2018թ. թավշյա հեղափոխությունը։ Մենք ձգտելու ենք մեր երկրում կոռուպցիայի ծավալները հնարավորիս մոտեցնել զրոյականի։
Կոռումպացվածը չի կարող պայքարել կոռուպցիայի դեմ, իսկ նրան սերտաճածը չի կարող ունենալ այդ երեւույթի դեմ պայքարելու իրական ցանկություն ու ազնիվ մղում։
Օրինականության հաստատման, կոռուպցիայի դեմ պայքարի եւ հանցավորության նվազեցման համար անհրաժեշտ է հասնել հետեւյալ պահանջների կատարմանը.
- օրենքների անվերապահ կիրառում եւ օրենքի առջեւ բոլորի հավասարություն,
- պատժելիության սկզբունքի կիրառում՝ վերից վար,
- բարձր իրավագիտակցություն եւ իրազեկվածություն։
Այդ պահանջների կատարման նպատակով անհրաժեշտ է՝
- ապահովել ազատ եւ արդար ընտրություններ, ինչի շնորհիվ քաղաքացիների ընտրած իշխանությունը վերահսկելի կդառնա հասարակության, այլ ոչ թե կլանների կողմից, իրականացնել բիզնեսի եւ իշխանության բաժանում, չինովնիկների գործունեությունում ապահովել հրապարակայնություն, թափանցիկություն, հասարակական վերահսկողություն.
- օրենսդրությամբ հստակորեն սահմանազատել պետական կառավարման հանրապետական, տարածքային եւ տեղական ինքնակառավարման մարմինների գործառույթներն ու խնդիրները` բացառելով դրանց կրկնորդումը.
- սահմանափակել հանրային ծառայողների հայեցողական լիազորությունները. հանրային ծառայողը պետք է կատարի օրենքները, ոչ թե այն մեկնաբանի իր հայեցողությամբ.
- իրականացնել իրավական ակտերի գույքագրում, վերացնել տարակարծիք մեկնաբանությունների տեղիք տվող ու սողանցքներ պարունակող դրույթները.
- կրճատել նախարարությունների ու գերատեսչությունների նորմաստեղծ գործունեությունը, վերացնել տասնյակ ենթաօրենսդրական ակտերով ղեկավարվելու՝ մեզանում արմատավորված գործելաոճը.
- դատաիրավական բարեփոխումների շնորհիվ առավել մատչելի դարձնել պետական մարմինների գործողությունների, անգործության բողոքարկման ընթացակարգերը.
- կանոնակարգել եւ պարզեցնել պետական ու տեղական ինքնակառավարման մարմիններում որոշումներ ընդունելու ընթացակարգերը.
- օրենսդրորեն ամրագրել տնտեսության մեջ մենաշնորհ եւ գերիշխող դիրք ունեցող գործարարներին օրենսդիր եւ գործադիր պետական պաշտոններում ընտրվելու եւ/կամ աշխատելու բացառումն ու այդ նորմը խախտելու համար քրեական պատասխանատվությունը.
- ստեղծել կոռուպցիայի դեմ պայքարի համապետական անկախ կառույց, որի կառավարման խորհուրդը բաղկացած կլինի հանրապետության առաջադեմ անկախ մտավորականներից, քաղաքական ընդդիմության, հասարակական կազմակերպությունների, հայկական Սփյուռքի, Հայ Առաքելական եկեղեցու, դոնոր երկրների ու կազմակերպությունների ներկայացուցիչներից եւ կֆինանսավորվի ՀՀ պետական բյուջեից.
- ՀՀ սահմանադրությամբ եւ օրենքներով նախատեսված կարգով պատասխանատվության ենթարկել երկրում արմատացած քաղաքական, համակարգային եւ վարչատնտեսական կոռուպցիայի ու անօրինականությունների գլխավոր պատասխանատուներին, ովքեր խախտել են երկրի Սահմանադրությունը եւ օրենքները.
- հանցավոր ճանապարհով եւ անաշխատ եկամուտներով կուտակված հարստության նկատմամբ կիրառել օրինականության վերականգնմանն ուղղված օրենքով սահմանված միջոցներ՝ այն վերադարձնելով պետության տնօրինությանը, որպեսզի հետագայում մասնավորեցվի ազատ, օրինական, մրցակցային եղանակով.
- վերանայել ՀՀ գործող օրենսդրությունը՝ կոռուպցիոն ռիսկերին վերաբերող դրույթների վերացման եւ պատասխանատվության հստակ նորմերի սահմանման, ինչպես նաեւ՝ ԳՐԵԿՈ-ի (Կոռուպցիայի դեմ պայքարող երկրների խումբ) պահանջների կատարման լույսի ներքո.
- ընդունել օրենք 2 միլիարդ դրամը գերազանցող սեփականության հանդեպ միանվագ նվազագույն հարկ սահմանելու մասին։ Այնուհետեւ մինչ այդ կատարված տնտեսական հանցագործությունների մասով հայտարարել մասնակի համաներում, իսկ քրեական պատասխանատվության ենթարկել այն անձանց, ովքեր կփորձեն նոր հարկի դիմաց վճարելու փոխարեն արտահանել ազգային կապիտալը.
- ստեղծել պարզ, կայուն ու կանխատեսելի հարկային դաշտ՝ բարեխիղճ հարկատուներին ապահովագրելով հարկային մարմինների կամայականություններից, ինչպես նաեւ կրկնակի հարկումից, որը գանձվում է անբարեխիղճ հարկատուների փոխարեն.
- արմատապես բարելավել մաքսային օրենսդրությունն ու վարչարարությունը` այն հաշվով, որ խթանվի արտահանող-ներմուծող կատարյալ մրցակցությունը, հայրենական արտադրությունը, չոտնահարվեն փոքր ու միջին ներկրող գործարարների օրինական իրավունքները, խստորեն վերահսկվեն հատկապես տնտեսության մեջ մենաշնորհ եւ գերիշխող դիրք ունեցող տնտեսավարող սուբյեկտների արտահանում-ներմուծում գործարքների ֆինանսական հոսքերը, իսկ ներմուծման դեպքում՝ ներմուծվող ապրանքների հայտարարվող ծավալներն ու մաքսային արժեքները.
- արմատապես բարելավել պետական գնումների մասին օրենսդրությունը՝ այն հաշվով, որպեսզի բացառվեն պետական բյուջեի միջոցների փոշիացումն ու հատկացումը տնտեսության մեջ մենաշնորհ եւ գերիշխող դիրք ունեցող գործարարներին.
- ներմուծել ՀՀ բոլոր քաղաքացիների գույքի եւ եկամուտների հայտարարագրման համակարգ
- ստվերային տնտեսությունն ամբողջությամբ բերել օրինական հարկման դաշտ: